تحلیل سینوپتیکی مسیریابی سیکلون ها دربارش های ایران مرکزی (اصفهان و یزد)

سیکلون ها از مهم ترین اغتشاشات جوی هستند.این سامانه های کم فشار در ایجاد بارش نقش بسزایی ایفا می کنند. به همین دلیل علم آب وهوا شناسی سینوپتیک به بررسی ساختار، نحوه عمل و ردیابی آن ها می پردازد تا بتواند الگوی مشخصی را از مسیر چرخندها ارائه دهد. به منظور ردیابی سیکلون ها در بارش-های ایران مرکزی از دو پایگاه داده ای استفاده گردید. ابتدا داده های بارش روزانه 15 ایستگاه سینوپتیک از استان های اصفهان ویزد طی سال های 1994-2009 برای شش ماه سردسال(ژانویه، فوریه، مارس، اکتبر، نوامبر و دسامبر)از سازمان هواشناسی ایران استخراج گردید. و داده های جو بالا (ncep/ncar) شامل متغیرهای فشار تراز دریا(هکتوپاسکال)، ارتفاع ژئوپتانسیل(متر)، مولفه بادمداری، مولفه باد نصف النهاری، رطوبت ویژه و دما برای تهیه نقشه در محدوده 0 تا 100 درجه شرقی و 15 تا 75 درجه شمالی به کار گرفته شد. برای نمونه گیری مطالعاتی در قدم اول رویدادهای بارشی(یک یا چند روز متوالی بارشی که میزان بارش از 0/1 میلیمتر کمتر نباشد) انتخاب و آستانه میانگین و بیشتر از میانگین بارش هر ایستگاه برای سامانه هایی که حداقل 50 درصد ایستگاه ها را در روز بارشی پوشش دهد در نظر گرفته شد. در کل 77 سامانه بارشی به دست آمد و نقشه های این روزها از 48 ساعت قبل از شروع بارندگی تا خاتمه بارش برای سطح زمین و سطح 750 هکتوپاسکال در نرم افزار grads و مسیر سیکلون ها طبق نقاط به دست آمده در نرم افزار arc gis ترسیم گردید. مسیرهای به دست آمده برای دو استان مذکور شامل: مسیر 1، ادغام سامانه مدیترانه وسودانی در عراق. مسیر2 ، ادغام سامانه مدیترانه وسودانی در شرق مدیترانه. مسیر3، ادغام سامانه مدیترانه وسودانی درشمال شرق مدیترانه(جنوب ترکیه). مسیر4، سودانی از روی خلیج فارس و بوشهر. مسیر5، سودانی از روی تنگه هرمز. بررسی های آماری در زمینه پراکندگی زمانی-مکانی بارش و تغییرات آن با روندهای بارشی به روش من-کندال محاسبه شد و طبق نتایج به دست آمده به جز در دو ایستگاه اردستان وکاشان که روند معنا دار بارش از نوع افزایشی و ایستگاه های کبوتر آباد و بافق روند کاهشی مشاهده می شود در سایر ایستگاه ها روند معنا دار رخ نداده است. همچنین با وجود رابطه تنگاتنگ بین سیکلون ها با بارش، روش همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی به شیوه کمینه مربعات خطا بر عدم رابطه خطی بین سیکلون های سطح زمین و سیکلون های جو hp750 در ایجاد بارش دلالت دارد. کلیه روش های آماری فوق به کمک نرم افزارهای excel و spss انجام گردیده است.